Πέμπτη 15 Μαρτίου 2012

Ανθολόγιο_Δοκίμια

το τέλος των ηρώων[1]

Γιατί ο Δίας αποφάσισε να εξολοθρεύσει τους ήρωες ; Χιλιάδες φυλές πατούσαν τη γη και «βλέποντάς το ο Δίας ένιωσε οίκτο, μέσα στην πυκνότητα των σκέψεών του». Αυτό μας λέει ο υμνωδός … Γιατί όμως, ο Δίας, που δεν είναι εύκολο να νιώσει οίκτο, ανησυχούσε για το απέραντο κορμί της γης, όπου η γενιά των ηρώων, όσο πολυάριθμη κι αν ήταν, δεν έπρεπε να παρουσιάζεται από ψηλά αρκετά διαφορετική από τα τόσα άλλα παράσιτα που είχαν γατζωθεί πάνω της ;

Το φταίξιμο των ηρώων, ίσως, δεν ήταν τόσο ότι ποδοπατούσαν τη γη, αλλά ότι απομακρύνονταν από αυτήν. Οι ήρωες ήταν οι πρώτοι που τετραγώνισαν τη γη σαν να ήταν αντικείμενο. Και σαν αντικείμενο τη χτύπησαν. Πρότυπό τους ήταν ο Απόλλων, που εξαπολύει τις σαΐτες του στις διάστικτες φολίδες του Πύθωνα, όπως διάστικτο από θάμνους είναι το βουνό των Δελφών. Όποιος χτυπά το φίδι χτυπά και τη γη όπου έρπει και το νερό που αναβλύζει. Οι ήρωες μιμούνταν τον Απόλλωνα, όπως ο Απόλλων είχε μιμηθεί το Δία. Η μίμηση είναι η πιο επικίνδυνη ενέργεια για την τάξη του κόσμου, γιατί τείνει να εξαλείψει τα όρια. Όπως ο Πλάτων ήθελε να διώξει από την πόλη τους ποιητές που αγαπούσε, έτσι και ο Δίας θέλησε να δει τους ήρωες που αγαπούσε εξολοθρευμένους στη γη. Τώρα έπρεπε να εξαφανιστούν, πριν καταλήξουν να ποδοπατήσουν τη γη με την ίδια ανεμελιά που οι Ολύμπιοι την είχαν ποδοπατήσει πριν απ’ αυτούς.


[1] Ρομπέρτο Καλάσσο, «οι γάμοι του Κάδμου και της Αρμονίας», σ. 396-397, εκδόσεις Γνώση 1991.