ισότητα και παιδεία[*]
Ποιό είναι το πρώτο συστατικό της πολιτικής ; ρωτούσε ο φιλελεύθερος και δημοκρατικός Γάλλος ιστορικός ου ΙΘ΄ αιώνα Ιούλιος Μισελέ (Jules Michelet). Και απαντούσε: "Η παιδεία ! Το δεύτερο συστατικό ; Η παιδεία ! Το τρίτο ; Η παιδεία !"[1]. Στην Ελλάδα του ΙΘ΄ αιώνα η παιδεία ήταν το τελευταίο που απασχολούσε την εξουσία.
Ο ρόλος των ηγετικών ομάδων στον θεμελιώδη και λίαν ευαίσθητο αυτό χώρο της εθνικής ζωής ήταν πάντοτε φωτοσβεστικός. Υπήρχε γνήσια και ζωηρή έφεση προς τα γράμματα όπως δείχνει το αναγεννητικό κύμα της προεπαναστατικής 50ετίας[2]. Οι κοτζαμπάσηδες όμως της τουρκοκρατίας θεωρούσαν την παιδεία ως δικαίωμα των προνομιούχων οικογενειών. Στο ελληνικό σχολείο Τρικκάλων Κορινθίας βρέθηκε το 1826 συμφωνητικό των Νοταραίων με τον δάσκαλο που τον υποχρέωνε "να μην παραδίδη τα αυτά μαθήματα, τα οποία διδάσκει τα παιδιά των και εις τα παιδιά των άλλων κατοίκων, αλλά απλούστερα και όχι όμοια"[3]. Ταξικές διακρίσεις και στη μόρφωση ...
[*] Κυριάκου Σιμόπουλου, "Η διαφθορά της εξουσίας", σ. 414, Αθήνα 1992.
[1] Le Peuple (στην εισαγωγή)
[2] "Βλέπω τον οργασμόν των πνευμάτων", έγραφε το 1817 ο Κοραής, "όχι πλέον καθ' ημέραν αλλά κατά πάσαν στιγμήν αυξάνοντα" ("Άπαντα", τ. Β1, σ. 157). Είχαν συνειδητοποιήσει οι Έλληνες της δουλείας ότι η παιδεία είναι το "λεγόμενον εν μέγα" του Πλάτωνος (Πολιτεία 423e).
[3] Φωτάκος.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου