Περί της ειμαρμένης[1]Ποιο από τα δύο συμβαίνει ; Τα μέλλοντα έχουν προορισθή και είναι πεπρωμένα ή μερικά από αυτά δεν έχουν προορισθή αλλά συμβαίνουν αορίστως και ατάκτως, έτσι όπως τύχει ; Είναι φανερό ότι όλα έχουν προορισθή. Γιατί αν οποιοδήποτε από όσα συμβαίνουν δεν έχει προορισθή να γίνη ή θα γίνη χωρίς αίτιο, και θα υπάρχουν γεγονότα που έγιναν χωρίς αιτία, ή αυτό έχει γίνει χωρίς να είναι προωρισμένο και δεν το κάνει κατ’ ανάγκην κάποιο αίτιο. Ασφαλώς τότε θα υπάρχη κάποιο αίτιο το οποίο δεν έκαμε κάτι από αυτά που έγιναν χωρίς αναγκαίο αίτιο και χωρίς να είναι προωρισμένα. Από αυτά τα δύο, κανένα δεν είναι δυνατόν να συμβαίνη. Ακόμη πιο αδύνατο (είναι), αν λέγη κάποιος ότι οι θεοί αλλάζουν γνώμη στις αποφάσεις που πήραν για τα μέλλοντα και για μερικά άλλα για τα οποία φρόντισαν να εκτελέσουν γιατί παρασύρθηκαν από παρακλήσεις ανθρώπων ή από κάποια δώρα είτε και με κάποιον άλλον τρόπο, το έπαθαν αυτό. Γιατί κινδυνεύουν αυτά που αρνούνται την ανάγκη και την ειμαρμένη για τα μέλλοντα ή κινδυνεύουν να απορρίψουν τελείως την πρόνοια των θεών γι’ αυτά που συμβαίνουν στον κόσμο ή κινδυνεύουν να αποδίδουν σε αυτούς την αιτία για τα χειρότερα, αντί για τα κατά το δυνατόν καλλίτερα. Γιατί είναι αδύνατον (να μη συμβαίνη) πάντοτε το ένα από τα δύο, δηλαδή αυτά τα οποία αποφάσισαν αυτοί (οι θεοί), πρότερα ή ύστερα, να είναι χειρότερα από τα άλλα. Ώστε στο ένα από τα δύο αυτά ασεβήματα περιπίπτουν εξ άπαντος αυτοί που αρνούνται την ειμαρμένη. Αλλά κανένα από αυτά τα δύο δεν είναι δυνατόν (να συμβή), για πολλούς λόγους, (γιατί) και τα μέλλοντα όλα έχουν προορισθή από αιώνες και έχουν τακτοποιηθή όπως είναι δυνατόν να γίνη, τακτοποιούνται δε και ορίζονται (όλα) από τον έναν, τον βασιλέα όλων, τον Δία. Αυτός μόνος από όλα δεν έχει ορισθή από κανέναν, γιατί δεν υπάρχει ακόμη κάτι άλλο που θα μπορούσε να τον ορίση.
[1] Πλήθωνος, Νόμων Συγγραφή, Βιβλίον Γ΄, ΙΑ΄, σ. 33-34, ελεύθερη σκέψις 1997.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου